Πόσο γρήγορα αλλάζουν τα πράγματα... Μόλις πριν από ένα χρόνο, κυβερνήσεις, πολιτικοί και δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο συμφωνούσαν πως οι υψηλές κρατικές δαπάνες είναι η λύση στα οικονομικά μας προβλήματα. Σήμερα, με το δημόσιο χρέος να φτάνει σε εφιαλτικά επίπεδα και να πνίγει τις οικονομίες των δυτικών χωρών, γίνεται πια αντιληπτό, με τον πιο επώδυνο τρόπο, πως το κεϊνσιανό δωρεάν γεύμα δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μια ψευδαίσθηση. Ακόμη και αυτοί που πριν από ένα χρόνο μας εγκωμίαζαν τις αρετές του νέου και «εκσυγχρονισμένου» κρατισμού, σήμερα κάνουν... όπισθεν ολοταχώς και αρχίζουν να μιλούν για την αναγκαιότητα δραστικής μείωσης των κρατικών δαπανών.
Στην Ελλάδα, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός ανακάλυψε, επιτέλους, πως για την ελληνική οικονομική κρίση δεν ευθύνεται ο «επάρατος» νεοφιλελευθερισμός αλλά ο γιγαντισμός του δημόσιου τομέα και ανακοίνωσε ένα υπερφιλόδοξο πρόγραμμα περιορισμού δαπανών, που αγγίζει τα 2,5 δισ. ευρώ. Και φυσικά, η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα που ακολουθεί αυτό... το δρόμο. Η λίστα των χωρών που ανακοινώνουν μέτρα μείωσης των δημόσιων δαπανών μεγαλώνει μέρα με τη μέρα: Ιρλανδία, Ουγγαρία, Λετονία, Πορτογαλία, ενώ μέχρι και ο Ιορδανός υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε πως τον επόμενο χρόνο θα περικόψει τις δαπάνες κατά 1 δισ. Μην ξεχνάμε όμως πως όλες αυτές οι ανακοινώσεις, στις περισσότερες χώρες, βρίσκονται ακόμη στη σφαίρα των ευγενών προθέσεων.
Η πραγματικότητα είναι πως καμιά κυβέρνηση στο μεταπολεμικό δυτικό κόσμο δεν μπόρεσε να γυρίσει πίσω το... ρολόι της Iστορίας και να μειώσει το μέγεθος του κράτους. Ακόμη και οι πιο φιλελεύθεροι Δυτικοί ηγέτες, όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ και ο Ρόναλντ Ρίγκαν, παρά τη «φλογερή» ρητορική τους υπέρ της ελεύθερης αγοράς, δεν μπόρεσαν να ανατρέψουν την τάση επέκτασης της κρατικής εξουσίας στην οικονομική ζωή. Επί πρωθυπουργίας Θάτσερ, οι δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν με ρυθμό 1,1% το χρόνο, ενώ ο Ρόναλντ Ρίγκαν παρέλαβε δημόσιες δαπάνες που άγγιζαν το 27,9% του ΑΕΠ για να τις παραδώσει στο 28,7%.Οι κρατικές δαπάνες, ειδικά αυτές που συνδέονται με το ασφαλιστικό σύστημα, το σύστημα υγείας και τις μισθολογικές ανάγκες του Δημοσίου, έχουν αποκτήσει πια τη δική τους δυναμική και αυξάνονται γεωμετρικά χρόνο με το χρόνο. Ενα επιπλέον εμπόδιο είναι οι ίδιοι οι πολιτικοί, οι οποίοι δεν έχουν κανένα συμφέρον να γίνει το κράτος μικρότερο και πιο αδύναμο και έτσι να χάσουν τα προνόμια και την επιρροή τους στους ψηφοφόρους.
Ενώ λοιπόν, αντικειμενικά, η μείωση των δημόσιων δαπανών είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, στην Ελλάδα τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο.Εχουμε ένα κυβερνών κόμμα που στήριξε διαχρονικά τις εκλογικές του επιτυχίες στην κατασπατάληση των κρατικών χρημάτων και μια κυβέρνηση που απλώς δεν πιστεύει στην πολιτική του περιορισμού των δαπανών. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός υποστήριξε πως τα μέτρα είναι μεν αναγκαία, αλλά είναι αντίθετα με την ιδεολογία του ΠΑΣΟΚ. Τι μας κάνει να πιστεύουμε πως μια κυβέρνηση, που σύρθηκε σε αυτήν την πολιτική, θα τα καταφέρει εκεί που απέτυχαν τόσοι άλλοι σε όλο τον κόσμο;Ισως και να κάνω λάθος, αλλά μια ματιά στις εφημερίδες της προηγούμενης εβδομάδας δεν με κάνει και τόσο αισιόδοξο. Παρά τον ασφυκτικό ευρωπαϊκό έλεγχο, παρά την εφιαλτική κατάσταση των οικονομικών της χώρας, το ΠΑΣΟΚ τα καταφέρνει να θυμάται, πού και πού, την… κοινωνικά ευαίσθητη «ιδεολογία» του…
232 νέοι υπάλληλοι της Βουλής πέτυχαν τη νομιμοποίησή τους, κάνοντας χρήση μιας ρύθμισης στην οποία είχαν συμφωνήσει τα δύο μεγάλα κόμματα τον Ιούνιο του 2008.Στο πρωτοσέλιδο του «Ελεύθερου Τύπου» της Τετάρτης διαβάζω πως ο πρόεδρος του «αμαρτωλού» Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, κ. Γ. Ανωμερίτης, «χορήγησε ‘επίδομα συνδικαλισμού’ σε τρεις συγκεκριμένους εκπροσώπους των λιμενεργατών, που πρόσκεινται στο κυβερνών κόμμα, ενώ εξετάζει τη σύσταση προσωποπαγών θέσεων διευθυντών, που συνεπάγεται πρόσθετες αποδοχές».Ακόμη και ένα φαινομενικά «άσχετο» νομοσχέδιο, όπως αυτό για την ιθαγένεια των μεταναστών, περιλαμβάνει «κρυφές» διατάξεις που θα αυξήσουν τις δαπάνες. Οπως καταγγέλλει η βουλευτής της ΝΔ, Φωτεινή Πιπιλή, το νομοσχέδιο δημιουργεί νέες επιτροπές και ειδικά επιδόματα, ενώ χαρίζει και χρέη δημάρχων και νομαρχών. Αγνωστο είναι πόσο θα στοιχίσουν όλα αυτά στο δυστυχή Ελληνα φορολογούμενο. Ισως κάποιος να αντιτείνει πως όλα αυτά είναι αμελητέες δαπάνες, όμως η συσσώρευση όλων των μικροποσών είναι που μας έφερε στη σημερινή κατάσταση.
Αραγε, με τέτοια νοοτροπία πιστεύει η κυβέρνηση πως θα κερδίσει το στοίχημα της μείωσης των δαπανών;
Στην Ελλάδα, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός ανακάλυψε, επιτέλους, πως για την ελληνική οικονομική κρίση δεν ευθύνεται ο «επάρατος» νεοφιλελευθερισμός αλλά ο γιγαντισμός του δημόσιου τομέα και ανακοίνωσε ένα υπερφιλόδοξο πρόγραμμα περιορισμού δαπανών, που αγγίζει τα 2,5 δισ. ευρώ. Και φυσικά, η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα που ακολουθεί αυτό... το δρόμο. Η λίστα των χωρών που ανακοινώνουν μέτρα μείωσης των δημόσιων δαπανών μεγαλώνει μέρα με τη μέρα: Ιρλανδία, Ουγγαρία, Λετονία, Πορτογαλία, ενώ μέχρι και ο Ιορδανός υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε πως τον επόμενο χρόνο θα περικόψει τις δαπάνες κατά 1 δισ. Μην ξεχνάμε όμως πως όλες αυτές οι ανακοινώσεις, στις περισσότερες χώρες, βρίσκονται ακόμη στη σφαίρα των ευγενών προθέσεων.
Η πραγματικότητα είναι πως καμιά κυβέρνηση στο μεταπολεμικό δυτικό κόσμο δεν μπόρεσε να γυρίσει πίσω το... ρολόι της Iστορίας και να μειώσει το μέγεθος του κράτους. Ακόμη και οι πιο φιλελεύθεροι Δυτικοί ηγέτες, όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ και ο Ρόναλντ Ρίγκαν, παρά τη «φλογερή» ρητορική τους υπέρ της ελεύθερης αγοράς, δεν μπόρεσαν να ανατρέψουν την τάση επέκτασης της κρατικής εξουσίας στην οικονομική ζωή. Επί πρωθυπουργίας Θάτσερ, οι δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν με ρυθμό 1,1% το χρόνο, ενώ ο Ρόναλντ Ρίγκαν παρέλαβε δημόσιες δαπάνες που άγγιζαν το 27,9% του ΑΕΠ για να τις παραδώσει στο 28,7%.Οι κρατικές δαπάνες, ειδικά αυτές που συνδέονται με το ασφαλιστικό σύστημα, το σύστημα υγείας και τις μισθολογικές ανάγκες του Δημοσίου, έχουν αποκτήσει πια τη δική τους δυναμική και αυξάνονται γεωμετρικά χρόνο με το χρόνο. Ενα επιπλέον εμπόδιο είναι οι ίδιοι οι πολιτικοί, οι οποίοι δεν έχουν κανένα συμφέρον να γίνει το κράτος μικρότερο και πιο αδύναμο και έτσι να χάσουν τα προνόμια και την επιρροή τους στους ψηφοφόρους.
Ενώ λοιπόν, αντικειμενικά, η μείωση των δημόσιων δαπανών είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, στην Ελλάδα τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο.Εχουμε ένα κυβερνών κόμμα που στήριξε διαχρονικά τις εκλογικές του επιτυχίες στην κατασπατάληση των κρατικών χρημάτων και μια κυβέρνηση που απλώς δεν πιστεύει στην πολιτική του περιορισμού των δαπανών. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός υποστήριξε πως τα μέτρα είναι μεν αναγκαία, αλλά είναι αντίθετα με την ιδεολογία του ΠΑΣΟΚ. Τι μας κάνει να πιστεύουμε πως μια κυβέρνηση, που σύρθηκε σε αυτήν την πολιτική, θα τα καταφέρει εκεί που απέτυχαν τόσοι άλλοι σε όλο τον κόσμο;Ισως και να κάνω λάθος, αλλά μια ματιά στις εφημερίδες της προηγούμενης εβδομάδας δεν με κάνει και τόσο αισιόδοξο. Παρά τον ασφυκτικό ευρωπαϊκό έλεγχο, παρά την εφιαλτική κατάσταση των οικονομικών της χώρας, το ΠΑΣΟΚ τα καταφέρνει να θυμάται, πού και πού, την… κοινωνικά ευαίσθητη «ιδεολογία» του…
232 νέοι υπάλληλοι της Βουλής πέτυχαν τη νομιμοποίησή τους, κάνοντας χρήση μιας ρύθμισης στην οποία είχαν συμφωνήσει τα δύο μεγάλα κόμματα τον Ιούνιο του 2008.Στο πρωτοσέλιδο του «Ελεύθερου Τύπου» της Τετάρτης διαβάζω πως ο πρόεδρος του «αμαρτωλού» Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, κ. Γ. Ανωμερίτης, «χορήγησε ‘επίδομα συνδικαλισμού’ σε τρεις συγκεκριμένους εκπροσώπους των λιμενεργατών, που πρόσκεινται στο κυβερνών κόμμα, ενώ εξετάζει τη σύσταση προσωποπαγών θέσεων διευθυντών, που συνεπάγεται πρόσθετες αποδοχές».Ακόμη και ένα φαινομενικά «άσχετο» νομοσχέδιο, όπως αυτό για την ιθαγένεια των μεταναστών, περιλαμβάνει «κρυφές» διατάξεις που θα αυξήσουν τις δαπάνες. Οπως καταγγέλλει η βουλευτής της ΝΔ, Φωτεινή Πιπιλή, το νομοσχέδιο δημιουργεί νέες επιτροπές και ειδικά επιδόματα, ενώ χαρίζει και χρέη δημάρχων και νομαρχών. Αγνωστο είναι πόσο θα στοιχίσουν όλα αυτά στο δυστυχή Ελληνα φορολογούμενο. Ισως κάποιος να αντιτείνει πως όλα αυτά είναι αμελητέες δαπάνες, όμως η συσσώρευση όλων των μικροποσών είναι που μας έφερε στη σημερινή κατάσταση.
Αραγε, με τέτοια νοοτροπία πιστεύει η κυβέρνηση πως θα κερδίσει το στοίχημα της μείωσης των δαπανών;
[ Δημοσιεύτηκε στη "Metropolis Weekend", 12-14 Μαρτίου 2010 ]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου