Η Ευρώπη της διαφορετικότητας αντιμέτωπη με τις φανατικές "μαντήλες"

Ομολογώ πως η πρόσφατη συζήτηση για την παροχή ιθαγένειας στους μετανάστες, με έκανε να νιώσω κάπως άβολα. Από τη μια μεριά , όλοι αυτοί που μιλούσαν για την «καθαρότητα» της φυλής και το μεγαλείο της Ελλάδας και έβλεπαν το νομοσχέδιο σαν μια μεγάλη και σκοτεινή συνωμοσία που αποσκοπεί στη διάσπαση της εθνικής συνοχής της χώρας . Μιας και δεν δακρύζω με το άκουσμα του εθνικού ύμνου και δε ριγώ από συγκίνηση κάθε φορά που βλέπω την ελληνική σημαία, ήταν επόμενο αυτού του είδους η επιχειρηματολογία να με αφήσει μάλλον αδιάφορο. Από την άλλη μεριά πάλι , ήταν όλοι εκείνοι που, με μια χαρακτηριστική αυταρέσκεια, έχουν τοποθετήσει τον εαυτό τους στην πλευρά της «προόδου». Γι αυτούς η αθρόα έλευση των μεταναστών και τα ιδεολογήματα της «πολυπολιτισμικότητας» δεν είναι τίποτε άλλο παρά «ευλογία» για την κοινωνία μας. Όσοι τολμούσαν να εκφράσουν επιφυλάξεις για το νομοσχέδιο της κυβέρνησης, στολίζονται με χαρακτηρισμούς όπως «εθνίκια», «φασίστες» κ.ο.κ . Παρότι όμως πιστεύω στις αξίες του κοσμοπολιτισμού και της ανοικτής κοινωνίας , ούτε τα επιχειρήματα της δεύτερης ομάδας με έπειθαν.

Διαβάζοντας πριν λίγες μέρες το βιβλίο «Reflections on the Revolution in Europe» του Αμερικάνου δημοσιογράφου Christopher Caldwell , που ασχολείται με τη μουσουλμανική μετανάστευση στην Ευρώπη, το βασικό ερώτημα που έθεσε ο συγγραφέας με έκανε να συνειδητοποιήσω γιατί δεν συμμερίζομαι τον ενθουσιασμό τον «προοδευτικών» φίλων μου για τον «πολυπολιτισμικό» παράδεισο : Άραγε μπορεί η Ευρώπη να παραμείνει η ίδια με διαφορετικούς ανθρώπους ; Mπορούμε να διατηρήσουμε τις αξίες μας και τις ελευθερίες που έχουμε κατακτήσει στο Δυτικό Κόσμο, όταν ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού θα προέρχεται πια από μια κουλτούρα ανοιχτά εχθρική σε κάθε έννοια ατομικών δικαιωμάτων ;

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι ευρωπαϊκές χώρες δέχονται κύματα μεταναστών. Ενώ όμως παλαιότερα η μετανάστευση ήταν κυρίως ενδο-ευρωπαϊκή , τα τελευταία πενήντα χρόνια, , η Ευρώπη δέχεται μια πραγματική εισβολή από ανθρώπους που ανήκουν σε άλλη θρησκεία, σε άλλο πολιτισμό. Στα μισά του εικοστού αιώνα σχεδόν δεν υπήρχαν μουσουλμάνοι στη Δυτική Ευρώπη. Στις αρχές του 21ου αιώνα, ο αριθμός τους φτάνει τα 15 με 17 εκατομμύρια. Από αυτούς τα 5 εκατομμύρια κατοικούν στην Γαλλία, 4 στη Γερμανία, 2 στη Βρετανία. Στην Ελλάδα πάλι σύμφωνα με τις πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις ο αριθμός των θρησκευόμενων μουσουλμάνων αγγίζει τις 500.000 (εξαιρώντας τους μουσουλμάνους Αλβανούς που στη συντριπτική τους πλειοψηφία δε θρησκεύονται. ). Και ο αριθμός αυτός ολοένα και αυξάνεται. Πέρα από τις νέες αφίξεις εκατοντάδων χιλιάδων μουσουλμάνων μεταναστών ετησίως , ο δείκτης γεννητικότητας αυτής της πληθυσμιακής ομάδας είναι πολύ πιο υψηλός απ’ των ντόπιων, και μάλιστα δεν δείχνει τάσεις υποχώρησης. Πακιστανοί και Μουσουλμάνοι από το Μπαγκλαντές που βρίσκονται ήδη από το 1950 στην Αγγλία, έχουν ακόμη πολύ υψηλότερους δείκτες από τον εθνικό μέσο όρο.

Και λοιπόν ; , θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος . Τι σημασία έχει αν η πλειοψηφία των κατοίκων της Γηραιάς Ηπείρου είναι χριστιανοί ή μουσουλμάνοι ; Σε μια εποχή που κυρίαρχη ιδεολογία στη Δύση είναι ο σχετικισμός και η πολιτική ορθότητα , όλοι οι πολιτισμοί θεωρούνται ίσης αξίας . Όποιος μιλάει για την ανωτερότητα του Δυτικού πολιτισμού βαφτίζεται… νοσταλγός του Χίτλερ , τα ταμ ταμ της ζούγκλας έχουν ίδια καλλιτεχνική αξία με τη μουσική του Μπετόβεν, ο Σαίξπηρ και ο Θερβάντες δεν είναι τίποτε άλλο παρά «νεκροί λευκοί άντρες», ενώ η κλειτοριδεκτομή θεωρείται μια πολιτιστική ιδιαιτερότητα που αξίζει του σεβασμού μας . Το γεγονός όμως είναι πως ούτε μια από τις χώρες από όπου έρχονται οι μουσουλμάνοι μετανάστες δεν είναι δημοκρατία, καμιά δε σέβεται τα ατομικά δικαιώματα των πολιτών, η ελευθερία του λόγου είναι άγνωστη έννοια, οι γυναίκες θεωρούνται πολίτες δεύτερης κατηγορίας ενώ η ομοφυλοφιλία είναι ποινικοποιημένη (σε μερικές χώρες μάλιστα όπως το Ιράν και η Σαουδική Αραβία επιβάλλεται η ποινή του θανάτου) . Το ανησυχητικό είναι πως πολλοί από τους μουσουλμάνους μετανάστες κουβαλάνε και στις νέες τους πατρίδες αυτές τις απόψεις και μάλιστα με διάθεση να τις επιβάλουν .

Στην Ολλανδία, ο σκηνοθέτης Τheo Van Gogh , δημιουργός μιας ταινίας που στηλίτευε τη βία εναντίον των γυναικών στις μουσουλμανικές χώρες, δολοφονήθηκε από έναν φανατικό ισλαμιστή. Η συνεργάτης του και πολιτικός Ayaan Hirsi Ali , Σομαλικής καταγωγής, αναγκάζεται μέχρι σήμερα να ζει κυνηγημένη από χώρα σε χώρα, ο πολιτικός επίγονος του Fortuyn , Geert Wilders δέχεται συνεχείς απειλές για τη ζωή του, ιδίως μετά την κυκλοφορία της αντι-ισλαμικής του ταινίας Fitna, ενώ βίαιες διαδηλώσεις ξέσπασαν με αφορμή τη δημοσίευση σκίτσων του Μωάμεθ σε εφημερίδα της Δανίας . Στην Ελλάδα, μόλις το περασμένο Μαϊο, με αφορμή το σκίσιμο του Κορανίου από έναν αστυνομικό, εκατοντάδες μουσουλμάνοι έκαναν διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας και προκάλεσαν φθορές σε αυτοκίνητα και στάσεις λεωφορείων .

Αυτό το κλίμα τρομοκρατίας φαίνεται να έχει αποτελέσματα. Διανοούμενοι, καλλιτέχνες και πολιτικοί αυτολογοκρίνονται, παραστάσεις ματαιώνονται και βιβλία δεν εκδίδονται . Ο Άγγλος καλλιτέχνης Grayson Perry, που με τα περίφημα κεραμικά του γελοιοποιεί τον χριστιανισμό και άλλες θρησκείες, δεν έχει βάλει ποτέ στο στόχαστρό του το Ισλάμ. Ο λόγος ; ‘Όπως ομολογεί και ο ίδιος αφοπλιστικά : «Φοβάμαι πως θα βρεθώ με κομμένο τον λαιμό»! Πριν δύο χρόνια το Royal Court Theatre του Λονδίνου αποφάσισε να μην ανεβάσει μια προσαρμογή της «Λυσιστράτης» που τοποθετείται στον μουσουλμανικό παράδεισο και πρόσφατα ο εκδοτικός οίκος «Random House» ανακοίνωσε πως ακυρώνει την προγραμματισμένη έκδοση μιας μυθιστορηματικής βιογραφίας της πρώτης γυναίκας του Μωάμεθ, επειδή ειδικοί στο Ισλάμ θεώρησαν πως το βιβλίο γελοιοποιεί την ιστορία της μουσουλμανικής θρησκείας.

Οι πιο αισιόδοξοι υποστηρίζουν πως η δεύτερη γενιά μεταναστών θα προσαρμοστεί στις ευρωπαϊκές αξίες. Ας μην ξεχνάμε, όμως πως οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Λονδίνο έγιναν από εύπορους μουσουλμάνους δεύτερης γενιάς, και στις ταραχές στα προάστια του Παρισιού συμμετείχαν μουσουλμάνοι έφηβοι που γεννήθηκαν στη Γαλλία. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα, , η νεότερη γενιά φαίνεται να είναι πολύ πιο κοντά στο παραδοσιακό Ισλάμ απ’ ότι οι γονείς τους . Στην Αγγλία το 2007 σε σχετική έρευνα, το 53% των μουσουλμάνων απάντησαν πως οι γυναίκες πρέπει να φοράνε φερετζέ. Το αξιοσημείωτο ήταν πως στους ερωτηθέντες που ήταν πάνω από 55 ετών, το ποσοστό ήταν 28%, ενώ στις ηλικίες από 18 μέχρι 24, το αντίστοιχο ποσοστό έφτανε το …74%. Στην ίδια έρευνα, το 1/3 των Βρετανών Μουσουλμάνων, συμφωνεί με την άποψη πως « όποιος μουσουλμάνος ασπαστεί μια άλλη θρησκεία πρέπει να τιμωρηθεί με θάνατο». Και πάλι το ποσοστό που συμφωνεί είναι μόλις 19% σε όσους είναι πάνω από 55 ετών , ενώ στην ηλικιακή ομάδα 18-24 σκαρφαλώνει στο 36%.

Δεν μπορεί να πει κανείς με σιγουριά για το αν έρθει η εποχή που οι μουσουλμάνοι μετανάστες θα προσαρμοστούν στις αξίες της Ευρώπης . Όσο περνούν όμως τα χρόνια, φαίνεται πως η υπερβολική αισιοδοξία δίνει τη θέση της σε έναν ολοένα αυξανόμενο σκεπτικισμό . Και το πιο ανησυχητικό είναι πως η Ευρώπη, ακολουθώντας «πολιτικά ορθές» δοξασίες, φαίνεται πρόθυμη να εγκαταλείψει τις αξίες και τα ιδανικά της. Στο όνομα της προστασίας των μειονοτήτων, πολλές ευρωπαϊκές χώρες, εφαρμόζουν μια πολιτική «κρατικά επιδοτούμενου» πολυπολιτισμού , που ενθαρρύνει τους μετανάστες να διατηρήσουν τις ιδιαιτερότητες τους και να παραμείνουν απομονωμένοι από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Η τελευταία πρόταση από το «Reflections on the Revolution in Europe» ηχεί σαν προειδοποίηση: «Όταν μια ανασφαλής , σχετικιστική κουλτούρα συναντάει μια κουλτούρα που έχει αυτοπεποίθηση και είναι ενδυναμωμένη με κοινά δόγματα , είναι η πρώτη που θα αλλάξει για να ταιριάξει με τη δεύτερη»

[ Δημοσιεύτηκε στη "Metropolis Weekend", 19-21 Μαρτίου 2010 ]