Γιατί η "καλοσύνη των ξένων" δε θα σώσει την Ελλάδα

Αν θέλαμε να δώσουμε , μια πιο … λογοτεχνική διάσταση στο σήριαλ της ελληνικής οικονομικής κρίσης , θα λέγαμε πως η Ελλάδα θυμίζει όλο και περισσότερο την Μπλανς–«πάντα στηριζόμουν στην καλοσύνη των ξένων»- Ντυμπουά, από το «Λεωφορείο ο Πόθος», χωρίς όμως ίχνος από τη γοητεία της ηρωίδας του Τένεση Ουϊλιαμς και σίγουρα με πολύ περισσότερο θράσος. Τις τελευταίες μέρες, παρότι επίσημα η ελληνική κυβέρνηση δεν ζητάει βοήθεια από τις Βρυξέλλες , η ελληνική κοινή γνώμη, οι δημοσιογράφοι και οι πολιτικοί , κάθε ιδεολογικής απόχρωσης , θεωρούν πως συλλογικά σαν έθνος, έχουμε κάτι σαν μεταφυσικό δικαίωμα πάνω στα χρήματα των Ευρωπαίων φορολογουμένων. Χρόνια, εθισμένοι στη νοοτροπία ότι το κράτος και συνεπακόλουθα η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει την υποχρέωση να μας «ταϊζει» , δεν έχουμε και μεγάλη δυσκολία να βαφτίσουμε την επαιτεία με τον εύηχο όρο «κοινοτική αλληλεγγύη» . Όσο για τη γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ που τολμάει να έχει κάποιες ενστάσεις στην παροχή βοήθειας , παρουσιάζεται στον ελληνικό Τύπο σαν μια σκληρόκαρδη και απάνθρωπη μέγαιρα που δε θέλει να δώσει τα χρήματα που δικαιούται (αλήθεια γιατί ;) η φτωχή πλην τίμια πατρίδα μας.

Οι περισσότερες ευθύνες για το σημερινό κατάντημα της Ελλάδας , ανήκουν αναμφισβήτητα σε εμάς τους ίδιους . Και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει όμως το δικό της μερίδιο ευθύνης . Όχι , επειδή , όπως παραπονιούνται οι στυλοβάτες του δεξιού και αριστερού λαϊκισμού, δεν μας έδωσε αρκετά χρήματα και δεν μας «κανάκεψε» , αλλά ακριβώς για τους αντίθετους λόγους . Τα γενναιόδωρα ευρωπαϊκά πακέτα οδήγησαν τελικά στη διαιώνιση του υπάρχοντος αναποτελεσματικού και διεφθαρμένου συστήματος, αφού βοήθησαν τους πολιτικούς να διατηρήσουν την εξουσία τους , το κρατικοδίαιτο κεφάλαιο να αποκομίσει τεράστια κέρδη, τις συντεχνίες του δημόσιου τομέα να αποκτήσουν προνόμια και τους περισσότερους από μας να ζήσουμε μια ζωή πέρα από τις δυνατότητες μας. Όλος αυτός ο πακτωλός χρημάτων που δέχτηκε η χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες ,τελικά καθυστέρησε μοιραία τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, μιας και μας έδινε την ψευδαίσθηση πως , ακόμη και αν φυτοζωεί, το σύστημα δεν επρόκειτο να καταρρεύσει . Η ψευδής ασφάλεια που μας παρείχε το ευρώ και η ικανότητα που αποκτήσαμε να δανειζόμαστε φτηνότερα, έκανε τα πράγματα ακόμη χειρότερα. Πιθανόν, εάν είχαμε ακόμη τη δραχμή, ο φόβος μιας ενδεχόμενης νομισματικής κρίσης, να μας έκανε πιο προσεκτικούς, και να πιεζόμασταν να προχωρήσουμε στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και περικοπές δαπανών.

Αυτή τη στιγμή οι ελληνικές ελίτ, σαν τους αλκοολικούς που δεν μπορούν να σταματήσουν να πίνουν , ζητάνε ακόμη περισσότερο εύκολο και ζεστό χρήμα για να συνεχιστεί το «πάρτυ», με τις λιγότερες δυνατές θυσίες και αλλαγές .Η επιδότηση της ανευθυνότητας όμως απλά θα διαιωνίσει τις συμπεριφορές που μας οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση . Η έξωθεν παρέμβαση στην καλύτερη περίπτωση θα φέρει ένα πρόσκαιρο νοικοκύρεμα στα οικονομικά μας , αλλά δεν θα μπορέσει να προωθήσει τις μεγάλες δομικές αλλαγές στη λειτουργία του κράτους και δεν θα λύσει το πρόβλημα της έλλειψης ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας . Αυτό είναι άλλωστε το πρόβλημα και με τη βοήθεια που παρέχει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το ρόλο του οποίου φιλοδοξεί να υποκαταστήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τις χώρες-μέλη της. Παρά τους αντίθετους μύθους, το ΔΝΤ κάθε άλλο παρά εργαλείο του «νεοφιλελευθερισμού» και των δυνάμεων της αγοράς είναι. Πρόκειται για έναν καθαρά πολιτικό οργανισμό, που παρέχει δάνεια με πολιτικά και όχι οικονομικά κριτήρια, ανάλογα με τις γεωπολιτικές επιδιώξεις των κρατών που τον χρηματοδοτούν. Σύμφωνα με τους επικριτές του , τα δάνεια του ΔΝΤ βοήθησαν τις ντόπιες κλεπτοκρατίες να παραμείνουν στην εξουσία και ανέβαλαν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις , με ολέθριες συνέπειες για τους πληθυσμούς των κρατών.

Βέβαια, η απεγνωσμένη προσπάθεια της ελληνικής πολιτικής τάξης να αντλήσει κεφάλαια από τους Ευρωπαίους εταίρους μας, βρίσκει συμπαραστάτες τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών που θεωρούν πως η ελληνική κρίση, είναι η ιδανική ευκαιρία για περαιτέρω οικονομική ενοποίηση . Όμως τα μεγαλεπήβολα σχέδια επί χάρτου που καταρτίζουν οι Ευρωκράτες, γίνονται χωρίς να ζητηθεί η γνώμη εκείνου που θα κληθεί γι άλλη μια φορά να πληρώσει , δηλαδή του Ευρωπαίου φορολογούμενου. Άραγε, πόσο είναι ηθικό και «κοινωνικά δίκαιο», οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι, που ήδη πληρώνουν δυσβάστακτους φόρους, να επιβαρυνθούν ακόμη περισσότερο, για να στηριχθεί το... «ελληνικό θαύμα» και οι ξένες τράπεζες που το χρηματοδότησαν ; .Αν ήμασταν στη θέση των Γερμανών φορολογουμένων, θα δεχόμασταν άραγε κάτι τέτοιο; Και φυσικά , αν τώρα η Ελλάδα πάρει βοήθεια, είναι πολύ πιθανό σύντομα να πάρουν σειρά η Πορτογαλία, η Ισπανία ή κάποια άλλη χώρα . Από πού θα βρεθούν όλα αυτά τα τεράστια ποσά, σε μια εποχή που οι κρατικές δαπάνες έχουν εκτοξευθεί και το δημόσιο χρέος έχει φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη σε όλη την Ευρώπη ; Επιπλέον, μια διάσωση της Ελλάδας δίνει λάθος μήνυμα σε άλλες χώρες με παρόμοια προβλήματα. Σαν να σκουντάει στον ώμο τους ανεύθυνους πολιτικούς και να τους καθησυχάζει : «Μην ανησυχείτε για τίποτε, συνεχίστε έτσι! Ο ανεξάντλητος κουμπαράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα σας ξελασπώσει .»

Στο σημείο που φτάσαμε , δυστυχώς δεν μπορούμε πια να αποφύγουμε τις επώδυνες λύσεις . Αντί να χάνουμε χρόνο , τρέχοντας στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και ζητιανεύοντας βοήθεια, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως μόνο εμείς μπορούμε να βγάλουμε την Ελλάδα από το σημερινό αδιέξοδο, ακόμη και αν αυτό σημαίνει πως πρέπει να προχωρήσουμε σε «στάση πληρωμών» και επαναδιαπραγμάτευση του χρέους (που όλο και περισσότερα διεθνή ΜΜΕ την προβάλλουν πια σαν την αναπόφευκτη και λιγότερο επαχθή λύση ), ακόμη και αν αυτό σημαίνει ανατροπή του «αμαρτωλού» μεταπολιτευτικού μοντέλου. Μόνο έτσι μπορεί να γίνει ένα νέο ξεκίνημα, χωρίς τα πολιτικά και οικονομικά βαρίδια του παρελθόντος.

[ Δημοσιεύτηκε στη "Metropolis Weekend", 19-21 Φεβρουαρίου 2010 ]